Análise de tecidos
O informe de anatomía patolóxica describe os resultados das análises realizadas no tecido mamario. A información contida axudará ao equipo a decidir que tratamento é o máis adecuado para vostede. Algúns dos factores que se consideran á hora de decidir o tratamento son:
- O tamaño do tumor
- O grao das células de cancro
- O estadio da enfermidade
- Receptores particulares das células cancerosas
- O tipo de cancro de mama
- Se tivo a menopausa
- O estado xeral de saúde
Tamaño do tumor
O tamaño do cancro mídese en centímetros. Ademais do tamaño é importante saber o rápido que está a crecer, xa que pode ser pequeno e crecer rapidamente ou pode ser máis grande e estar crecendo lentamente durante moito tempo.
Algunhas veces hai máis dunha área de cancro na mama. Se dividimos a mama en 4 zonas chamadas cuadrantes.
Multicéntrico.- Se hai máis dunha área de cancro en diferentes cuadrantes da mama.
Multifocal.- Se hai máis dunha área de cancro no mesmo cuadrante da mama.
Grao das células de cancro
As células do cancro clasifícanse de acordo ao diferentes que son as células normais da mama e a rapidez coa que están a crecer. No informe de anatomía patolóxica a isto chámaselle grao de diferenciación:
- Grao 1 (ben diferenciado) as células de cancro teñen un aspecto máis parecido ás células normais e adoitan ser de crecemento lento.
- Grao 2 (moderadamente diferenciado) as células de cancro parécense menos ás células normais e crecen máis rápido.
- Grao 3 (pouco diferenciado) as células de cancro ven máis cambiadas e adoitan ser de rápido crecemento.
Estadio da enfermidade
A clasificación TNM ten en conta o tamaño (T), se o cancro se diseminou aos ganglios ou nódulos linfáticos (N), e se o tumor se estendeu a outro órgano, o que se coñece como metástase (M)
Clasificación do tamaño do tumor (T)
| T1 | Tumor de menos de 2 cm |
| T2 | Tumor de máis de 2 cm e menos de 5 cm |
| T3 | Tumor de máis de 5 cm |
| T4 | Tumor de calquera tamaño adherido á pel ou parede do tórax |
O informe patolóxico indica cantos ganglios ou nódulos linfáticos foron extirpados durante a cirurxía e cantos deles están afectados con células de cancro. O ganglio linfático negativo significa que está libre de cancro, e o ganglio linfático positivo significa que ten células cancerígenas. Ás veces, só hai unha pequena área de células no ganglio linfático. Cando esta área mide entre 0,2mm e 2mm chámase micrometástase. Cando a área é menor de 0,2mm chámanse células illadas e considérase ganglio linfático negativo.
Hai sobre 20 ganglios na zona axilar que poden variar dunha persoa a outra. Cuantos máis ganglios positivos, máis alto é o risco de diseminación de cancro a outra parte do corpo.
Clasificación do número de ganglios ou nódulos linfáticos (N)
| N0 | Sen afectación ganglionar |
| N1 | De 1 a 3 ganglios afectados |
| N2 | De 4 a 9 ganglios afectados |
| N3 | 10 ou máis ganglios afectados |
As probas complementarias realizadas ao diagnóstico indican se o cancro estendeuse a outras partes do corpo.
Clasificación segundo metástase (M)
| M0 | Non hai metástase ou propagación do cancro |
| M1 | O cancro hase diseminado a outras partes do corpo |
O médico coloca os resultados TNM xuntos para coñecer o estadio da enfermidade. Así por exemplo, un tumor de 2,5cm de diámetro, sen ganglios linfáticos afectados e sen propagación da enfermidade ou metástase descríbese como T2 N0 M0
Estadios clínicos
| Estadio I | T1 N0 M0 |
| Estadio II A | T1 N1 M0 |
| Estadio II B | T2 N1 M0 – T3 N0 M0 |
| Estadio III A | T1-2 N2 M0 ? T3 N1 M0 |
| Estadio III B | T4 N0-2 M0 |
| Estadio III C | T1-4 N3 M0 |
| Estadio IV | T1-4 N1-3 M1 |
Receptores particulares das células cancerosas
1.- Receptores hormonais
O estrógeno e a proxesterona son hormonas que xogan un papel na estimulación do crecemento do cancro de mama se o cancro ten receptores hormonais positivos.
O informe de anatomía patolóxica dirá se hai células con receptores de estrógeno positivo, células con receptores de proxesterona positivos ou ambos.
Se o cancro ten receptores hormonais positivos, polo xeral, recoméndase terapia hormonal. Se o cancro de mama é receptor hormonal negativo a terapia hormonal non ten efecto.
2.- HER2
Algunhas células de cancro de mama teñen un nivel máis alto do normal dunha proteína denominada HER2, a cal estimula o crecemento. Isto sucede no 20% dos cancros de mama e coñécese como HER2 positivo.
A patóloga mide os niveis de HER2 con probas de inmunohistoquímica con puntuación de 0-3
- Puntuación de 0 ou 1 é HER2 negativo
- Puntuación 2 é o límite e os resultados deben ser probados con FISH (hibridación fluorescente in situ) e CISH (cromogénico hibridación in situ) para confirmar se realmente é HER2 positivo.
- Puntuación 3 é HER2 positivo
A persoa con HER2 positivo é probable que sexa tratada con quimioterapia e terapia biolóxica, medicamentos como o trastuzumab (Herceptin) ou o laplatinib (Tyverb).
3.- Probas multigénicas
Para pacientes con determinadas características no estadio da súa enfermidade, existen test, non financiados pola Seguridade Social (Oncotype DX ou MamaPrint), que proporcionan información adicional que podería orientar a decisión sobre a administración de quimioterapia, xa que o informe do test indica en que medida a quimioterapia pode reducir o risco de recurrencia.
Tipos de cancro de mama
Carcinoma ductal in situ.- É un carcinoma non infiltrante. As células dentro dos condutos da mama comezaron a converterse en células cancerosas sen estenderse ao tecido de ao redor.
Carcinoma ductal infiltrante.– É o tipo de cancro de mama máis frecuente, ao redor do 80% dos cancros. Comeza nas células que recubren os condutos da mama e comezou a estenderse cara ao tecido de ao redor na mama.
Carcinoma lobulillar in situ.- Non é un cancro, os médicos refírense a ela como un tipo de neoplasia. As células dentro dos lóbulos mamarios comezaron a ser anormais. A miúdo diagnostícase por casualidade ao realizar unha biopsia de tecido xa que non se ve na mamografía nin causa síntomas.
Carcinoma lobulillar infiltrante.- Son ao redor do 15% dos cancros de mama. Orixínase nas células dos lobulillos produtores de leite e diseminouse cara ao tecido de ao redor na mama.
Cancro de mama inflamatorio.- Os síntomas inflamatorios deste cancro poden aparecer de súpeto. Son similares aos síntomas dunha infección de mama (mastite) e nun primeiro momento pódense dar antibióticos para ver se os síntomas desaparecen: hinchazón, enrojecimiento, calor ao tacto e dureza. O diagnóstico realízase utilizando as mesmas probas que para calquera outro tipo de cancro.
Enfermidade de Paget.- É unha enfermidade que se asocia ao cancro de mama. Iníciase na mamila ou na aréola e aparece unha erupción vermella e escamosa da pel da mamila que pode causar picazón. Se non se trata pode ulcerarse e sangrar. Diagnostícase biopsiando unha mostra de tecido. Nalgún caso é un sinal de que hai cancro de mama detrás da mamila.
Cancro de mama medular.- É máis frecuente en mulleres que herdaron unha alteración no xene BRCA1. Son uns 5 de cada 100 cancros. O tratamento é similar ao doutros tipos de cancros de mama.
Cancro de mama mucinoso ou coloide.-Ao redor de 2 de cada 100 cancros de mama. Tenden a ser de crecemento lento e con menor probabilidade de diseminarse aos ganglios linfáticos, xeralmente de bo prognóstico. O tratamento é similar ao doutro tipo de cancro de mama.
Cancro de mama tubular.- Menos de 1 de cada 100 cancros de mama. O tratamento é o mesmo que para outros tipos de cancro, aínda que pode non necesitar extirpar os ganglios linfáticos. É menos probable que regrese despois do tratamento por tanto o prognóstico é xeralmente bo.
Carcinoma adenoide quístico de mama.- Menos de 1 de cada 100 cancros de mama. Coñécese como cancro cribiforme Tende a ser de crecemento lento e xeralmente só é necesario eliminar a área do cancro sen eliminar os ganglios linfáticos xa que de cando en cando propágase noutras partes do corpo. O risco de que regrese é baixo polo que é de bo prognóstico.
Cancro de mama metaplásico.- Este tipo é unha mestura de dous tipos de células. Dase da mesma maneira que outros cancros de mama, pero non tenden a ser sensibles á terapia hormonal.
Angiosarcoma da mama.- Menos de 1 de cada 100 cancros. Desenvólvese a partir dos tecidos estruturais como vasos sanguíneos ou linfáticos. Son máis frecuentes en mulleres entre 30 e 40 anos que non tiveron a menopausa. Unha causa en mulleres de idade avanzada é o linfedema crónico postmastectomía e radioterapia na zona.
Cancro de mama basal.- As células de cancro de mama teñen cambios xenéticos. O xene P53 está danado ou perdido. A miúdo son triplo negativo, é dicir, non teñen receptores para o estróxeno, a proxesterona nin para o HER2.
Tumor filoides ou cistosarcoma.- Pode ser canceroso (maligno) ou non canceroso (benigno). Se son cancerosos poden propagarse polos ganglios linfáticos, pero é raro. Xeralmente trátanse con cirurxía e ás veces radioterapia. A quimioterapia utilízase moi pouco.
Cancro de mama papilar.- Estes tumores adoitan afectar a mulleres de idade avanzada. Tamén poden ser non cancerosos (benignos). Adoitan crecer lentamente sen estenderse aos ganglios linfáticos ou outras partes do corpo e tratarse con cirurxía.