Consiste na extirpación completa do tumor con tecido mamario san ao redor do mesmo, sendo nos casos en que o tumor é pequeno (xunto coa biopsia selectiva do ganglio sentinela), un dos primeiros procedementos cirúrxicos que hai que facer.

Absolutamente. Existe desde hai máis de 20 anos estudos internacionais que avalan firmemente esta evidencia, que fai que a cirurxía conservadora nos tumores pequenos (menores de tres centímetros), sexa a técnica de elección.

É o aconsellable tanto para os tumores infiltrantes (invasores) como os carcinomas “In situ” (non invasores). Por que é así?, porque viuse que senón se aplica aumenta o fracaso do control local da enfermidade tumoral (aumento da recidiva do tumor). Aínda así, habería casos especiais nos que se podería evitar, a condición de que a decisión estivese consensuada por un equipo de expertos. En definitiva, a cirurxía conservadora coa radioterapia é igual de resolutiva que a mastectomía.

Este é un dos puntos de discordia no que os expertos a nivel internacional aínda non se puxeron de acordo. Como norma xeral, e sen entrar en detalles, o idóneo é que a distancia entre o bordo do tumor en relación co tecido san sexa o máis afastada posible, porque canto maior sexa a distancia menor será a posibilidade de recidiva local. Nunca se debe admitir que haxa contacto macroscópico co tumor. Pola contra é mellor que as marxes cirúrxicas sexan microscópicamente libres e o máis afastados do mesmo. O empeño do cirurxián por conseguilo, é o que fai que teña que dicirlles á paciente e á familia, que ten que ir ao quirófano a ampliar os bordos.

En absoluto. A razón é ben sinxela, a cuestión está en que un certo tipo de tumores teñen a peculiaridade de crecer como diversos focos simultáneos nunha mesma mama ou ben bilateralmente (as dúas mamas), esta circunstancia é imperceptible ao ollo humano e impredicible moitas veces para a actual radioloxía pero si polo médico patólogo. Así pois, é no estudo diferido da peza (días despois), cando a paciente acode á consulta, cando o médico ten que comentarlle sobre a necesidade de ampliar os bordos con outra cirurxía. Por tanto, este é un fenómeno local da enfermidade non implicando un potencial maligno maior que noutros casos.

Consiste na extirpación dun tumor maligno mamario aplicando criterios tradicionalmente usados na cirurxía de redución mamaria nos procedementos cosméticos. Indícase nos casos en que polo tamaño do tumor, localización, multifocalidad en relación co tamaño/volume da mama, resultan os máis idóneos. Tamén hai outros beneficios como son a mellora de resultados na eficacia do tratamento radioterápico e a cosmética das mamas, o que redunda na mellora da saúde física e mental da muller.

Normalmente, cando se lle di á paciente sobre a conveniencia de operar a outra mama, ponse énfase en que se realizará sempre nun contexto estritamente oncolóxico, é dicir, co afán de resolver cirurxicamente o cancro e que nunca será un procedemento con fins estéticos. A redución da mama sa supón soamente unha mellora na comodidade da paciente, co fin de ofrecerlle a oportunidade de igualar o volume mamario. Con todo, esta simetría podería non conseguirse inmediatamente ou ben perderse ao longo do tempo porque a paciente aumenta de peso, polo efecto da radioterapia ou os tratamentos hormonais.

As intervencións con criterios de Oncoplastia son basicamente máis complexas porque hai que utilizar colgallos mamarios para remodelar a nova mama, utilizándose tamén suturas moi finas intradérmicas. É conveniente operar á vez con dous equipos de cirurxiáns, porque mentres que un opera a mama enferma, o outro opera a sa, desta maneira, acúrtase moito a estancia no quirófano. Pero si, a cirurxía é máis complexa que a tumorectomía clásica.

Usualmente non. Salvo complicacións, a paciente márchase ao seu domicilio nun prazo de 24-48 horas.

En efecto, é razoable que así sexa porque durante os primeiros anos a pesar da eficacia contrastada dos tratamentos conservadores, nunha porcentaxe pequena de pacientes ben sexa pola idiosincrasia do tumor pode haber recidivas locais. Ademais tamén hai que controlar as mamas non afectadas por se aparecese un tumor na mama oposta.

Cando o tumor non é palpable, o cirurxián ten que auxiliarse de diversos sistemas de localización do tumor antes de ir coa paciente ao quirófano, nos que tanto a radioloxía (guías metálicas: “arpones”; ecografía) e o medicamento nuclear (radioisótopos), ademais doutros procedementos, teñen un papel importante.

Practicamente son as mesmas, “grosso modo”, que en calquera outra cirurxía de partes brandas, ou digamos visibles, que se practican usualmente na anatomía humana, a saber: hemorraxias inmediatas ou posteriores á cirurxía como son os hematomas: acúmulos de sangue no interior da ferida cirúrxica; ou ás veces días despois, como son os seromas: retención de líquido na cavidade da ferida despois de retirarse a drenaxe e que non hai que confundir coas infeccións postquirúrgicas que tamén adoitan suceder. Adóitanse empregar antibióticos profilácticos que se aplican no ingreso. Coas cirurxías oncoplásticas mamarias poden darse outras máis específicas tales como as dehiscencias (separación das feridas) ou perda da aréola e a mamila. Tamén se ha de mencionar a dor crónica mamario que pode provocar inquietude e malestar locorregional non só na mama senón tamén en áreas veciñas. Hai que evitar unha complicación, que aínda cando non é propia da cirurxía mamaria, si puidese ocorrer igualmente, cítanse os tromboembolismos, por esta razón prescríbense rutinariamente cando ingresan as pacientes, medias de compresión nas pernas e fármacos antitrombóticos antes, durante e despois no seu domicilio.

Recoméndase a quimioterapia antes da cirurxía cando os tumores veñen á consulta do médico cun tamaño grande ou localmente son agresivos, ás veces é necesaria tamén cando buscando conseguir unha conservación da mama, aínda que o tumor non sexa moi grande pero sendo a mama pequena téntase unha redución do tumor. Aínda que é certo que non sempre é así de sinxelo, este cambio de prioridade no tratamento é moi útil de cara á cirurxía.